Bitkiler

yeşil çay



	Adi :

Türkçe adi

YESIL ÇAY

Türkçe Diger Adlari

Latince Adi

Camellia sinensis

Ingilizce adi

Green tea

Diger Adlari

Chinese Tea - Japanese Green Tea

Familyasi

Theaceae(Camellia



	Tanimi :

Botanik Bilgisi

Yesil çay okside olmamis çay yapragidir. Siyah çaya nazaran saglik açisindan çok daha yararlidir.Siyah çaydaki polifenoller oto - oksidasyonla(enzimatik oksidasyon) ile azalir. Yesil çayda bu enzimlerinaktivasyonunu kirmak için çay yapraklari hafif bir buhara tutulur. Iste oto - oksidasyondaki bu eksiklik yüzünden yesil çayda catechin, epicatechin, picatechin gallate, epigallo catechin gallate vegallo catechin dedigimiz çay polifenolleri daha çok bulunur. Iste bu yüzden yesil çayin iyilestiricilikaktivitesi siyah çaydan 6 mislidaha fazladir. Oldukça yararli özelliklere sahip olan Epigallo - Catechin Gallate (EGCG) sadece yesil çayda bulunur. Dünya üretiminin % 20 si yesil çay olarak yapilmaktadir.

Kokusu - Tadi



	Faydalari :

Yesil çay metabolizmayi hizlandiran ve yaslanmayi yavaslatan antioksidanlar içerir. Japonlarin fazla sigara içtikleri halde uzun olan yasamlarini yesil çaya borçlu olduklari söylenir. Fareler üzerine yapilan denemelerde sigara dumaninda bulunan kanser yapici bir madde olannitrozamine tabi tutulan farelerde yesil çay verilenler %45 oraninda daha az akciger kanserineyakalanmislardir. Yine UV isinlarina maruz birakilan farelerin yesil çay içirilenlerinde tümör büyüme orani yavaslamistir.

Yesil çay kolestrol düzeylerini düsürmede oldukça iyi bir bitkidir. Günde 3 yumurta sarisi yiyen insanlarin yesil çay içerek kolestrol düzeylerini korudugu tesbit edilmistir.

Yesil çaydaki kafein siyah çaydakine göre üçte bir oraninda daha az oldugundan bu da bir tercih sebebi olabilmektedir.

Yesil çay nefes kokmasina ve dis çürümelerine sebep olan bakterileri öldürebilen kimyasallar içerir.

Yesil çay bir çok farkli türdeki kanserin baslamasini ve ilerlemesini inhibe etmektedir.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallateadli antioksidanin kanser hücrelerinin büyümesive bölünebilmesi için ihtiyaç duyulan bir enzimi durdurabildigi gösterilmistir.

Yesil çay akciger kanserinden baska kolon, yemek borusu, prostat, pankreas, mide ve gögüs kanserlerine karsi da koruma saglar.

Yesil çay serbest radikalleri kontrol altinda tutar.

Yesil çay LDL kolestrolün oksidasyonunu engelleyerek kalp hastaligina karsi koruma saglar.

Yesil çay soguk alginligina karsi da koruyucudur.

Yesil çay kan dolasimini düzenler damar yapisini korur.

Yesil çay içerigindeki tanenden dolayi ishali önleyicidir, yanliz tanenin çikmasi için daha uzun süre demlemek gerekir.



	Yan Etkileri :

Çocuklarda, hamilelerde, emziren annelerde, kalp, böbrek ve mide rahatsizliklari olanlarda önerilmez.



	Tibbi Bakis Tarzi :

Agiz sagligi

Yesil çay zararli bakterilerin olusturdugu gingivitis leri önlemeye yardimci olur.

Yesil çay dislerin üstünde plak olusumunu önler, polifenol ve florit içerigi nedeniyle de disçürümelerini önlemeye yardimci olur. Dis çürümelerinden sorumlu streptococcus mutans bakterilerinitamamen önler.

Yesil çay içeriginden dislere sizan tanninler, catechinler ve fluoride dolayisi ile dis enamelininasitlere karsi direncini arttirir.

Anti - toksikligi

Yesil çayiçerigindekiçay polifenollerinedeniyle karacigeri alkolün toksik etkilerinden korur.

Yesil çay MPTP nin nörotoksik etkilerini önlemede yardimci olur.

Yesil çaydiyetsel yaglarin absorpsiyonunu kolaylastiran sindirim enzimlerinin üretimini bloke ederek diyetsel yaglarin absorpsiyonunu yaklasik % 40 oraninda azaltir.

Yesil çayiçerigindeki ninhydrin maddesinden dolayi kan pihtilasmasiyla ilgili içsel bir kimyasal olan thromboxane A2 nin üretimini engeller .

Yesil çayaflatoxininkaracigerdeki oksidasyonunu engelleyerek gida yolu ile gelen aflatoksininnötralize edilmesine yardimci olur.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla demirin serbest radikal olusumlarini tesviketmesini engeller.

Yesil çay sigara dumaninin kanserojen etkilerini azaltir.

Yesil çay platelet aggregating factor'>platelet aggregating factor denilen enzimi engelleyerek onun fazlasinin atherosclerosis esebep olmasini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla activator protein 1 in aktivitesini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla kanser hücrelerindeki Nuclear Factor - Kappa Bnin aktivitesini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla p - 450 enzimlerinin aktifledigi heterosiklikaromatik aminlerin kanserojenligini azaltir.

Yesil çay nitrozaminlerin kanser baslatma kabiliyetlerini engeller.

Yesil çay yükselmis Tumor Necrosis Factor - alphaseviyelerini düsürür.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla vücut hücrelerini radyoaktivite hasarlarindan korur.

Yesil çay cilde sürüldügünde günesin U.V isinlarinin deride yapacagi hasarlari azaltir.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla UV - A ve UV - B isinlarinin deriye zarar verme kabiliyetini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallateve epicatechin gallateinantioksidanözelligi dolayisiyla asbestin alyuvar ve macrophages lara hasar verme kabiliyetini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla thrombin in kan pihtilarini yapistirmakabiliyetini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla çesitli kanser formlari ile iliskisi olanornithine decarboxylase enzimini engeller.

Yesil çay deri pigmentasyon problemleri olan kisilerde tyrosinase enzimini engelleyerek faydali olur.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla kanser hücrelerinin collagenasesalgilamasini engeller ve yine UV isinlarinin derideki collagenase i aktive etmesini engelleyerek collagenase i inhibe eder.

Yesil çay bagirsak ve salyalardaki amylase enzimini inhibe eder.

Yesil çay 5 - Alpha Reductase (Type 1) ,Catechol - O - Methyltransferase ,Cyclooxygenase - 2 enzimlerini inhibe eder.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallate, epicatechin gallateve theaninenedeniyle doxorubicin in kalp kaslarina hasar vermesini önlemeye yardim eder.

Deri

Yesil çay cilde sürüldügünde günesin U.V isinlarinin deride yapacagi hasarlari azaltir. Isinsal hasarive isinsal yaslanmayiminimize eder. U.V isinlarinin hasar vermeye çalistigi epidermis deki langerhanshücrelerini korur.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla günes yaniklarini önlemeye yardim eder.

Diskilama sistemi

Kronik böbrek yetersizligi hastalarinda böbrek fonksiyonlarini destekler.

Yesil çay bir diüretik olarak idrar üretimini tesvik eder.

Gözler - görüs

Yesil çay çay polifenollerinden catechin leri içermesinden ötürü gece körlügünden muztariphastalarda gece görüsünün gelismesine katkida bulunur.

Hücreler

Yesil çay serbest radikallerin gap junction lara yapacagi hasari önlemeye yardimci olur.

Immün sistem

Yesil çay iltihaplanmayi azaltir.

Yesil çay NK lenfositlerinin fonksiyonlarini gelistirir.

Yesil çay polifenoller ve gallocatechin'ler içermesi nedeniyle bazi kanser türleriniiyilestirmeye ve önlemeye yardim eder.

Yesil çay NK lenfositlerinin fonksiyonlarini gelistirir.

Yesil çay tümörlere sebep olan radyasyonun tekrarini azaltir ve yine ani tümör olusmasi ve kimyasallarla tümör olusmasini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay içerigindeki özellikle epigallo catechin gallatedolayisiyla tümör hücrelerindeki DNA üretimini oldukca iyi bir sekilde engeller.

Yesil çay angiogenesis prosesini engeller.

Yesil çay kanser hücrelerinin vücudun diger organlarina metastasini'>metastasini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla kanser hücrelerinin collagenasesalgilamasini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla kanser metastasi ile ilgili urokinaseenzimini engeller.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla kanser metastasi ile ilgili 2 adetproteolytic enzim MMP - 2 ve MMP - 9 u engeller.

Yesil çay birçok kanser hücresinde apoptosis i uyarir.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla gögüs kanserini engellemeye yardim eder.

Yesil çay barsak kanserini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay duodenal kanserini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay esophageal kanserini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla p - 450 enzimlerinin aktifledigi heterosiklikaromatik aminlerin kanserojenligini azaltir.

Yesil çay akut myeloblastic tipteki lösemi hücrelerinin hizla çogalmasini engeller.

Yesil çay karaciger kanserini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay karaciger kanserinde bir risk faktörü olan Aflatoxin in toksik etkisine karsi koyar.

Yesil çay akciger kanserini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay melanoma nin gelismesini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay içerigindeki çay polifenolleridolayisiyla nitrat ve nitritlerin midede kanserojen nitrosaminlere dönüsmesini engeller.

Yesil çay içerigindeki theaninedolayisiyla doxorubicin in etkinligini arttirarak yumurtalik kanserinin

iyilestirilmesinde yardimci olur.

Yesil çay pankreas kanserini önlemeye yardimci olur.

Yesil çay içerigindeki çay polifenolleridolayisiyla polinükleer aromatik hidrokarbonlarinkanserojenligini azaltir.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallatedolayisiyla prostat kanserini önlemeye yardimci olurve prostat kanser tümörlerini küçültür.

Yesil çayderi kanserinin baslangiç, gelisme ve ilerleme kademelerini çesitli mekanizmalarla engeller.Bunlar DNA nin engellenmesi, kanserojenlerin baglanmasi, serbest radikallerin söndürülmesi, cytochrome P - 450 nin engellenmesi, hücresel iletisimin onarimi, epigallo catechin gallate içeriginedeniyle arachidonic asit metabolizmasini engelleme gibi mekanizmalardir.Sebep olan kanserojenlerin aktivasyonunu engelleyerek melanoma nin önlenmesine yardimci olur. Günlük 1000 mg çay polifenolü almak mide kanserinin tekrarlamasini azaltir.

Yesil çayakciger kanserini ve sigara kaynakli akciger kanserini önlemeye yardimci olur.

Yesil çayleukoplakia yi küçültür.

Yesil çaybazi zararli bakterileri engeller veya öldürür.Bordetella pertussis(bagirtili öksürüge sebep olur) - Clostridium(bazi türleri) - Mycoplasma pneumoniae - Mycoplasma orale - Staphylococcus aureus(Methicillin dirençli tipi dahilStaphylococcus epidermidis - Vibrio cholerae -

Yesil çaybirçok virüsün yeniden üremesini engeller.

Yesil çay yükselmis tümor Necrosis Factor - a seviyelerini düsürmesinden dolayi hepatit - C virüsününenfeksiyonunda iyilestirme yaptigi düsünülür.

Yesil çay Herpes Simplex Viruse - 1 ve 2yi engeller.

Yesil çaypolifenoller vegallocatechin'leriçerigi dolayisiyla AIDS e sebep olan HIV virüsünü engeller.

Yesil çaypolifenollernedeniyle grip virüsünü baskilar.

Iskelet - kas sistemi

Yesil çay muscular dystrophy rahatsizliginda kas liflerinin ölümünü geciktirir veya azaltir.

Yesil çay osteoporosis i önlemede yardimci olur.

Yesil çay rheumatoid arterit leri iyilestirmede ve önlemede yerdimci olur.

Kalp - damar sistemi

Yesil çayatherosclerosis i önlemeye yardimci olur.

Yesil çayiçerigindeki ninhydrin maddesinden dolayi kan pihtilasmasiyla ilgili içsel bir kimyasal olan thromboxane A2 nin üretimini engeller ve epigallo catechin gallate içeriginden dolayi da plateletbirikmesini engelleyerek anormal kan pihtilasmalarini engellemeye yardimci olur.

Yesil çay polifenoller içeriginden dolayi yüksek tansiyon hastalarinda kan basincinin düsmesine yardimci olur. Yemeklerden hemen sonra alindiginda kan basincini düsüren en etkin bitkilerden biridir.Bu hususta siyah çaydan çok daha fazla etkindir. Ayrica yesil çayin theanine muhtevasi da kanbasincini düsürmeye yardim eder.

Yesil çay alyuvarlarin hücre zarlarini serbest radikallerin sebep oldugu oksidatif hasarlardan korur.

Yesil çay polifenoller ve gallocatechin'ler içermesi nedeniyle kalp çarpintilarini önlemeye yardim eder.

Metabolizma

Yesil çaykuvvetli antioksidan özelliklere sahiptir. Bu bakimdan E vitamininden 20 katdaha fazla,

butylated hydroxyanisole gibi sentetik bir antioksidandan da 4 mislidaha kuvvetlidir. Yesil çayinantioksidanözelligi % 78 i polifenollerle ilgilidir.

Yesil çay hidrojen peroksit serbest radikallerini söndürür.

Yesil çay tekli oksijen serbest radikallerini söndürür.

Yesil çay süperoksit serbest radikallerini söndürür.

Yesil çay epigallo catechin gallate içerigi nedeniyle demirin, serbest radikalleri tahrik etme yeteneginiengeller.

Yesil çay yükselmis kan sekeri seviyelerini % 23 kadar düsürebilir.

Yesil çay toplam serum kolestrol seviyesini düsürür. Serum HDL kolestrol seviyesini arttirir ve serum LDL ve VLDL kolestrol seviyesini düsürür.

Yesil çayepicatechin içerigi dolayisiyla Diabetes Mellitus Type 1in iyilesmesine katkida bulunur. Yineayni sebeplerle bu hastalarda yükselmis kan seker seviyesini düsürür.

Yesil çay Diabetes Mellitus Type 1 hastalarinda aktif olmayan beta hücrelerini rejenere etmeye yardimci olur.

Yesil çay hepatit hastalarinin iyilesmelerine katki saglar.

Yesil çay karacigerin fonksiyonlarinin gelismesine katkida bulunur ve karacigeri hasarlardan korumaya yardimci olur.

Yesil çay karacigerde hasara sebep olan aflatoxin e karsi koyar.

Yesil çay içerdigi polifenoller dolayisiyla karacigeri alkolün toksik etkilerinden korumaya yardim eder.

Yesil çay içerdigi çay polifenolleri ve kafein dolayisiyla obesiteden muztarip hastalarda thermogenesisprosesi yolu ile kilo kaybini kolaylastirmada yardimci olur. Diyetsel yaglarin absorpsiyonunu kolaylastiran sindirim enzimlerini bloke ederek diyetsel yaglarin absorpsiyonunu

yaklasik % 40 oraninda azaltir. Ayrica istahi da baskilar.

Yesil çay yükselmis serum trigliserid seviyelerini düsürür.

Saçlar

Yesil çay catechin adli çay polifenolü dolayisiyla erkeklerde kellige sebep olabilecegi zannedilen

androgen hormonlarinin etkileri engellenir.

Sindirim sistemi

Yesil çay colitis sirasinda olusan iltihaplanmayi azaltir.

Yesil çay ihtiva ettigi çay polifenolleri dolayisiyla kabizligi azaltir.

Yesil çay ihtiva ettigi çay polifenolleri dolayisiyla ishali azaltir.

Yesil çay dizanteriyi hafifletir.

Yesil çay ihtiva ettigi çay polifenolleri ve gallocatechin dolayisiyla birçok çesit gida zehirlenmesine sebep olan zararli bakterileri engelleyerek bazi gida zehirlenmelerini önlemeye yardimci olur. Yesil çay gastritleri önlemeye yardimci olur.

Sinir sistemi

Yesil çay theanine içeriginden dolayi beynin alfa dalgalarini uyarir.

Yesil çay theanine içeriginden dolayi beynin alfa dalgalarini uyararak anksiete nin iyilestirilmesindefaydali olur.

Yesil çayEpigallo catechin gallateiçerigi nedeniyle istahi baskilar.

Yesil çayEpigallo catechin gallateiçerigi nedeniyle parkinson hastaligini önlemedeyardimci olur.

Solunum sistemi

Yesil çaybagirtili öksürüge sebep olan Bordetella pertussis Bacteria yiengelleyerek bagirtiliöksürügü önlemedeyardimci olur.

Uzun ömür - yaslanma

Yesil çayEpigallo catechin gallateiçerigi nedeniyle derideki yaslanma prosesini( photoaginggeciktirir.



	Etkilesimlerii :

Destekledikleri

Yesil çay içerigindekiçay polifenolleri,ephedrininthermogenesisprosesine katkida bulunma özelliklerini arttirir. Bilindigi gibi ephedrin obeziteden muzdarip kisilerde kilo kaybini kolaylastirir. Orta dozda alinan çay polifenolleri ephedrinin kendi basina yaptigi termojenik özellikleri % 400 - 500 kere arttirir.

Yesil çaysindirim sistemi kimyasallarindan olan hidroklorik asit üretimini uyarir.

Yesil çayE Vitaminini oksidasyondan korur.

Yesil çayinsanDNAsinikimyasal bilesik kompozitlerinden (lezyonlardan)korur.

Yesil çayU.Vradyasyonunun derinin kolajen dokusuna yaptigi hasari önler.

Yesil çaySuperoxide Dismutase enziminin aktivitesini arttirir.

Yesil çaycatalase, glutathione peroxidase, glutathionereductase, glutathione - s - transferase enzimlerinin aktivitesini belirgin bir sekilde arttirir.

Yesil çayInositol Hexaphosphateile sinerjik etkilesmeye girerek onun iyilestirici etkilerini arttirir.

Yesil çayiçerigindeki çay polifenolleri ve kafeinin sinerjik etkilesmesiyle norepinephrine'i bozan

catechol - o - methyltransferase enzimini inhibe ederek norepinephrine'nin thermogenesis prosesindedaha uzun zaman etki yapmasini saglayarak obezlerin kilo kaybini kolaylastirir.

Yesil çay içerigindeki epigallo catechin gallateve epicatechin gallatedolayisiyla kanser hücrelerini öldürmede doxorubicinilacinin etkisini arttirir.

Yesil çay methicillin dirençli staphylococcus aureus'un öldürülmesinde methicillin'in kabiliyetiniarttirici etki yapar.

Etkilestikleri

Süt proteinleri çay polifenollerinin sonlarina baglanarak onlarin sindirilmelerini engelleyerek yesil

çayin iyilestirici özelliklerini zayiflattigindan sütlü çay yararini yitirir.



	Içerigi :

Vitaminler

B2 - C(%0,2) - D - K

Mineraller

Alüminyum(Toksik)(%0,069) - Bakir(2) - Çinko(%0,003) - Demir(%0,15) - Fosfor(%0,32) - Flor - Kalsiyum(%0,46) - Krom - Kükürt(%0,088) - Magnezyum(%0,22) - Mangan(%0,12) - Potasyum(%1,76Sodyum(%0,03) - Silikon(%0,024

Kimyasallar

Karbon hidratlar : Pektinler : Dekstrin(%6,1

Proteinler(%15) : Chlorophyll(%0,5

Alkoloidler : Methylxanthine ler : Kafein(%0,38 - %9,3) - Theobromine(%0,076) - Theophylline(%0,3

Aminler : Difenilamin

Lignin: (%6,5

Aminoasitler(%4) : Theanine(%2

Organik asitler(%1,5) : Benzoik Asit - Gallic Acid - Trigallocylglucose

Polifenoller : Taninler(%35) ve çay polifenolleri(%52)

Catechin - Kaempferol - Myricetin - Quercetin - Theogallin - Epicatechin (EC)

Epigallo - Catechin - Gallate (EGCG) - Epicatechin Gallate (ECG) - Epigallocatechin (EGC)

1 bardak yesil çay yapragi çayi :

80 mg Theophylline

6 - 30 mgCaffeine

142 mgEpigallo - Catechin - Gallate (EGCG)

65 mg Epigallocatechin (EGC)

28 mg Epicatechin - Gallate (EGC)

17 mg Epicatechin (EC)



	Kullanimi :

Toplanmasi

Saklanmasi

Yararlanilan Kisimlari

Kullanma Sekli

Hazirlanma Biçimi

Tavsiye edilen dozajlar

çay polifenollerinin iyilestirici özelliklerinden faydalanmak için günlük 240 - 320 mg. doz yeterlidir.

Bunun karsiligi günde 3 bardak yesil çayolarak veya yaklasik 3 gr. Yesil çay yapragi olarak verilebilir.

Her bardaga 1 gr yesil çay yapragi gelecek sekilde demlenir.

Yesil çay kapsülleri % 83 çay polifenolü içerecek sekilde standartize edilmisler ve 280 mg lik bir kapsülde 232 mg polifenol ihtiva eder. Günde 1 adet alinir.

52% çay polifenolü içerecek sekilde standartize edilmisler ise 200 mglik olup günde 3 adetalinarak 312 mg çay polifenolüalinmis olur.

Bir klinik çalismada günlük 1000 mg çay polifenolü aliminin mide kanserini önledigi tesbit edilmistir.

Günlük 500 mg çay polifenolünün kan basincini düsürdügü de tesbit edilmistir.

Ticari bulunabilirlik

Poset veya yaprak halinde bulunabilir. Yapraklar % 10 kadar çay polifenolü ihtiva ederler.

100 - 500 mg tabletler ve 100 - 1500 mgkapsüller halinde bulunur.

Çay tozlari ise %40 ve %50 çay polifenolü içerecek sekilde standartlastirilmistir.

Birde %95 çay polifenolü( %75 katesin ve %45 epigallo catechin gallate) içeren toz yesil çay da vardir.

Çay polifenol ürünleri sadece Amerika ve kanada da bulunur.

Ayrica bazi saç ve deri krem formülasyonlarinda da mevcuttur.



	Geçmisi :